wtorek, 1 grudnia 2015

Darmowe narzędzia analiz przestrzennych - GIS mapy

Kilka ciekawych stron, udostępniających narzędzia analiz przestrzennych za free.

1) https://www.freemaptools.com - darmowe narzędzia online, w tym:
– Kalkulator powierzchni;
– Kalkulator odległości;
– Promień wokół punktu;
– Koncentryczne koła;
– Pomiar wysokości;
– Pomiar populacji;
– Wschód i zachód słońca;
– Jak daleko mogę dojechać?;
– Jak daleko musi dojechać Św. Mikołaj?;
– Jaka jest odległość pomiędzy dwoma punktami (w linii prostej i po drogach)?;
– Środek odcinka;
– Kreator plików KML;
– Tunel – co się znajduje po drugiej stronie Ziemi;
– Strefy czasowe;
– Czas podróży.

Dla przykładu populacja w promieniu 40 km od wybranych punktów:
Bardzo ważna uwaga, by pokazywało w miarę wiarygodnie, promień musi być większy niż 10 km (przynajmniej w przypadku Polski), gdyż przy mniejszym promieniu ludność jest wyliczana prawodpodobnie jako z udziału procentowego powierzchni gminy lub miasta (lub jakiegoś pola).

2) http://developers.arcgis.com/javascript/samples/util_buffergraphic/ - wyznaczanie buforów od linii, punktów lub poligonów. Dla przykładu strefa 50 km od stref podmiejskich Poznania:



4) https://www.google.pl/publicdata/directory - Bazy danych i statystki: wykresy i wizualizacja. Na przykładzie populacji krajów: https://www.google.pl/publicdata/explore?ds=d5bncppjof8f9


5) Ciekawe mapy online na bazie danych GIS:
6) Twórz własnych map:
7) Programy i dane GIS (w tym darmowe i wersje testowe):


środa, 12 sierpnia 2015

Wyścigi na 1/4 mili i podział geodezyjny USA - czy to ma coś wspólnego?


Czy podział geodezyjny jednego z krajów (a co z tym związane jego sieć drogowa i podział administracyjny) może mieć coś wspólnego z wyścigami auto-moto? Ano może. Przyjrzymy się historii powstania wyścigów na 1/4 mili, która narodziła się w USA.

Zacznijmy od jednoski miary. Mila lądowa, zwana inaczej milą angielską:

* 1 mila angielska = 1760 jardów = 5280 stóp = 8 furlongów = 1609,344 metry
* 1/4 mili, czyli 402,33 m.

Skąd więc pomysł na wyścigi akurat na 1/4 mili? Tereny wiejskie USA przecinają drogi krzyżujące się co 1 milę, czyli co około 1609 m. Co kilkańaście kilometrów powstawały zaś małe miasteczka, które obsługiwały tereny farm oraz sieć dróg krajowych i autostrad. Zarówno w tych małych jak i dużych miastach, osiedla tworzono dzieląc obszar mili na kolejne prostokąty w tym kwadraty o wymiarach 1/4 mili (Quarter of quarter-section). I właśnie taką odległość  (około 1/4 mili) niegdyś dzieliła przeciętne skrzyżowania w miastach amerykańskich. Były to co ważniejsze skrzyżowania, często ze światłami. A jak światła, to wiadomo, czekamy na zielone i START! Popularność wywodzących się z USA wyścigów na prostej (które zaczęto de facto już w latach 30) spowodowała, że obecnie uczestniczące w zmaganiach auta osiągają niebywałe prędkości dokładnie 402 metrów i 33 centymetrów od startu. 

Króciutko o wyścigach na 1/4 mili, potem wracamy do urbanistyki.
Rekordy na 1/4 mili:
  • super auta dopuszczone do ruchu publicznego typu Bugatti Veyron, Ferrari czy Lambo, osiągają czasy w okolicach 10-11,5 sek. Te specjalnie podrasowane schodzą poniżej 10 sek, a nawet 6 sek! supra-w-6-05-s-na-1-4-mili-v-max-387-km-h-nowy-rekord-swiata/0ezlkr
  • Hot Hatche typu Renault Megane RS, Opel Astra OPC czy Honda Civic Type R, czyli auta o mocy ok 250-300 KM, osiągają czas w okolicach 14-15 sek.
  • zwykłe auta posiadające moc w okolicach 100 KM, docierają na metę 1/4 mili po ponad 18 sek.
  • osobna kategoria to dragstery, które osiągają absurdalnie wielkie przypsieszenia (często lepsze niż niektóre rakiety) i czasy. Najlepsze schodzą poniżej 4 sek (ale na 300 m!!)! To właściwie rakiety na kółach, które mają moce ponad 8000 KM (tak, tysięcy!), najlepsze ścigają się już nie na 1/4 mili, tylko na ok 300 m, ponieważ przy 400 m osiągały za duże szybkości. 


Więcej o wyścigach na 1/4 mili:
http://www.motocaina.pl/artykul/wyscigi-na-1-4-mili-o-co-w-tym-chodzi-2130.html

Wrócmy jednak do tematu głównego, przynajmniej z punktu widzenia tego blogu. Czyli urbanistyka i planowanie przestrzenne.

Typowy podział USA, tereny farm i miast.
Podział kraju na pola (kwadraty) mila x mila:

Podział na 1 milę
Wygląd farm w miejsach gdzie wymagane jest nawodnienie (okręgi w kwadratach).

No dobrze, a skąd pomysł na podział całego kraju na kwadraty mila x mila? Cała histora zaczęła się w 1785 r., kiedy to narodził się pomysł, by systemowo podejśc do podziału  tworzącego się dopiero państwa. Więcej można przeczytać pod tym linkiem: 
Podobne rozwiązania zaczęsto stosowac w innych "młodych" państwach jak Kanada czy Australia.

Jako ciekawostkę można podać, że cały ten system ma też symboliczny punkt początkowy: https://en.wikipedia.org/wiki/Beginning_Point_of_the_U.S._Public_Land_Survey . 
Takich punktów jest zresztą wiele, ma go prawi każdy stan, przykład jednego z nich: https://goo.gl/maps/QF0UB - mapa Google.

System był tak pomyślany, by na każde 36 kwadratów (6 x 6 jednostek) było jedno miasteczko, a właściwie miejscowość administracyjna, gdyż zazwyczaj taka miejscowość nie przekracza 500 mieszkańców! To tzw. https://en.wikipedia.org/wiki/Township_(United_States) - czyli w zasadzie najmniejsza jednostka administracyjna posiadająca swoją nazwę. I choć nazwa sugeruje miasteczko, to po naszemu można powiedzieć, że to we zasadzie po prostu wieś, złożona głównie z siedlisk.

Sekcja = bok 1 mila.

Taki podział wpłynął na rozwój dróg czy podział administracyjny. Poniżej podział na stany i tzw. County, czyli odpowiednik naszych powiatów.


Powyżej typowy układ sieci drogowej w USA.

Poniżej prezentacja podziału w mniejszych skalach, czyli obszar miasteczek i sekcji:


Obszar 6 x 6 sekcji (czyli około 9,66 x 9,66 km), to obszar gdzie zazwyczaj jest małe miasteczko, a właściwie mała miejscowość administracyjna. W każdej sekcji mieszkało zazwyczaj 4 farmerów, co przy 36 sekcjach dawało ok 500 mieszkańców.

Jak wygląda kwestia dojazdów w takim systemie? 
Więcej: Taxicab_geometry
Usprawnieniem tego systemu, są drogi które biegną na przekór temu podziałowi. W skali kraju są to głównie autostrady.

Więcej adresów gdzie można poczytac o tym systemie i historii: